Wanneer de gettomuren afbrokkelen
Eens was er een tijd, dat je een kind vertelde wat het moest doen en het kind deed precies wat van hem of haar was gevraagd. De overdracht van het jodendom en de joodse praktijk van generatie op generatie was een eenvoudig proces: Ouders vertelden hun kind, "Dit is wat we doen en dit is wat we niet doen," en het kind leefde het gehoorzaam na.
Onze voorouders leefden in een fysiek getto, men kon nergens heen, en in een psychologisch getto, waren er geen andere reële opties om uit te kiezen.
Onderwijs was een eenvoudig proces.
Daarna werd de Jood geëmancipeerd; de gettomuren brokkelden af. En Joods onderwijs veranderde voor altijd. Het kind was niet langer onwetend van de wereld om hem heen. Zijn opties waren eindeloos - de optie van de oude manieren van zijn voorouders was slechts één van hen. De opvoeding van "doen omdat ik het zeg" was niet langer vol te houden.
Als dit een uitdaging was in de tijd van paard en wagen en postbodes, hoeveel te meer in de 21e eeuw, toen de buitenwereld in onze huizen kwam of liever nog in onze slaapkamer.
Een chassidische rebbe zei ooit: "De bezienswaardigheden die mijn chassidim in Amerika zien tijdens een treinreis, is meer, dan wat mijn chassidim in het shtetl zagen in een heel mensenleven."
Hoe gaan we om met het onderwijs in de eeuw van internet en facebook?
Laten we eens zien wat de Torah te zeggen heeft.
God sprak tot Mozes, zeggende: Spreek tot Aaron, en zeg tegen hem: "Wanneer u de lampen aansteekt (beha'alotecha")[van de Tabernakel kandelaar] ..." - Numeri 8:1-2.
Beha'alotecha, gewoonlijk vertaald met "als je aansteekt," letterlijk vertaalt betekent het "wanneer u verhoogt." Wat is het verband tussen "verhogen" en het aansteken van een menora (kandelaar)? De bijbelse commentator Rashi legt uit, dat de priester het licht van de lampen in de menora moet aansteken tot ze branden, en uit eigen kracht naar boven stijgen.
Spiritueel gesproken, vertegenwoordigt de menora de ziel. Een menorah aansteken betekent een ziel ontsteken.
De Tora leert ons, dat wanneer we de ziel van onze kinderen of beschermelingen ontsteken, we hen zo moeten opleiden zodat ze op eigen benen kunnen staan. Geef ze geen vis; maar leer ze hoe ze moeten vissen. Maak ze niet afhankelijk, maar onafhankelijk. Zorg dat ze goed geïnformeerd zijn over en trots zijn op hun geloof, in plaats van zich nergens van bewust te zijn en onderworpen.
We moeten werken aan sterke immuunsystemen, die sterk kunnen blijven bij het zien hoe een junk zijn weg gaat.
Het immuunsysteem is niet erfelijk, het is niet vanzelfsprekend. Het is aan ons om "de lampen te verhogen."
Levi Avtzon
Bron: When the Ghetto Walls Crumbled
