De barometer van vreugde
Op Simchat Tora, besteden we uren aan het dansen met de Tora-rollen, zowel 's nachts als gedurende de volgende ochtend. Wij verheugen ons over onze jaarlijkse afsluiting van het lezen van de Tora, en tijdens hetzelfde feest, beginnen we met de Tora weer opnieuw vanaf het begin te lezen. Voorwaar, dit is een vrolijke feestdag, maar waarom dansen we dan tot onze kleren letterlijk doorweekt zijn en we nauwelijks overeind kunnen blijven?
Reb Natan schrijft (Sichot Haran, 299), "Het was mijn gewoonte om Rebbe Nachman van Breslev - elk jaar na Simchat Torah te zien. Hij zou me altijd vragen of ik mij echt verheugde tijdens het feest. Vaak vertelde hij me hoe de gemeenschap dit feest in zijn huis vierde en hoeveel plezier hij had over hun vreugde. Eens sprak de Rebbe halverwege het jaar met mij over Simchat Tora. Hij vroeg me: "Voel je nu vreugde in je hart? Voel je deze blijheid ten minste eenmaal per jaar?"... De Rebbe wilde heel graag dat we het hele jaar door blij waren en met name op Simchat Tora...De Rebbe vertelde me dat hij eens op Simchat Tora zo blij was dat hij alleen in zijn kamer had gedanst.'
We leren een aantal fantastische lessen uit bovenstaande conversaties. Ten eerste, dat Rebbe Nachman een enorm belang toeschreef aan het blij zijn op Simchat Tora, ten tweede, dat Rebbe Nachman erg bezorgd was of zijn Chassidim vrolijk waren op Simchat Tora en de daarvan afgeleide enorme voldoening wanneer zij werkelijk blij waren, ten derde, dat Simchas Tora de tijd is om voor het hele jaar blijheid te oogsten - "vreugde in het hart" - en ten vierde, Rebbe Nachman zelf danste als uitdrukking van zijn vreugde.
Twee speciale gelegenheden in het Jodendom zijn de beste tijden om te dansen - bruiloften en Simchat Tora. De twee zijn opvallend vergelijkbaar: Een bruiloft is de viering van een pas opgerichte band tussen bruid en bruidegom, Simchat Tora is de viering van de vernieuwde band tussen de Tora, de geestelijke bruid en het volk van Israël, de bruidegom. Hoe meer bruid en bruidegom zich in elkaar verheugen, hoe vuriger ze dansen. Rebbe Nachman had verheven doelen voor Reb Nosson, zijn belangrijkste volgeling. Rebbe Nachman wilde dat Reb Nosson het niveau van perfecte, ongeschonden liefde voor de Tora bereikte. Daarom vroeg hij Reb Nosson elk jaar over zijn graad van vreugde op Simchat Tora, want werkelijk, het niveau van iemands vreugde op Simchat Tora is de barometer voor zijn ware liefde voor de Tora, zoals we zullen zien in de volgende parabel, met de liefdevolle genade van Hashem:
Goldzweig en Oppenheim waren twee rijke kooplieden die handel dreven in zeldzame edelstenen en fijne juwelen. Elk jaar reisden zij van hun respectievelijke woningen in Warschau en München naar de grote jaarlijkse beurs in Leipzig. Als oude vrienden, waren ze er aan gewend om samen te logeren, te eten, te bidden, en zaken te doen, en vaak bundelden zij hun krachten tot hun wederzijds voordeel.
De handelsweek was afgelopen. Goldzweig en Oppenheim hadden meer dan tevreden zaken gedaan, en stonden op het punt naar huis terug te keren met een ruime voorraad, die voor elk van hen een goede winst beloofde. Voordat zij echter in hun trein konden stappen, moesten ze nog een belangrijke taak verrichten - namelijk het kopen van een cadeau voor hun vrouw. Terug keren uit Leipzig met lege handen was voor hen een grotere zonde dan het eten op Jom Kippoer! Ze moesten iets voor hun betere helften weten te vinden. Maar wat koop je voor de vrouwen van rijke kooplieden in juwelen, die alles hadden waar een vrouw van zou kunnen dromen? De kwestie van het kopen van een cadeau bleek een grotere uitdaging voor Goldzweig en Oppenheim te zijn dan een week van ruilhandel en onderhandelen.
De twee kooplieden moesten binnen twee uur op het station zijn om hun trein te halen en ze hadden nog steeds niets gevonden. Ze konden blijkbaar geen origineel cadeau voor hun vrouw vinden. Gewoon weer een gouden horloge of een diamanten broche zou niet volstaan.
Een oude Poolse jood met lange zilveren peies en een dashik (zwarte smalle muts die gewoon was onder de Poolse en Oekraïense Chassidische Joden) op zijn hoofd liep naar de twee kooplieden. "Kan ik u interesseren heren voor een zeldzame Judaïca?"
Goldzweig en Oppenheim keken elkaar aan en glimlachten. Wat een nieuw idee! Judaïca was altijd een goede investering die nooit in waarde daalde. De oude Poolse Jood had twee met de hand geïllustreerde exemplaren van de klassieke Tzena U'reena Jiddisch Tora commentaar voor vrouwen, gedrukt in het begin van de 18e eeuw op zeldzaam perkament. Honderd vijftig jaar later, de twee exemplaren waren in perfecte staat. Voor slechts tachtig gouden kronen per stuk waren de boeken een koopje. Goldzweig en Oppenheim grepen de gelegenheid te baat, betaalden de boeken, en haastten zich naar het station.
Goldzweig kwam thuis in Warschau. Bij het uitpakken van zijn koffer, haalde hij het zorgvuldig verpakte exemplaar en gaf het aan zijn vrouw. Met grote ogen keek ze naar het boek terwijl tranen haar ogen vulden; een tedere glimlach verlichtte haar gezicht toen ze het antieke boek aan haar hart drukte. "Simon," zei ze, "dit is mooiste cadeau dat ik ooit heb gekregen, ik zal dit altijd koesteren en het elke Shabbat lezen. Dit zal ons belangrijkste erfstuk zijn voor onze oudste dochter, en ik hoop dat het zal worden doorgegeven aan haar oudste dochter tot aan het einde der tijden! Alleen een Godvrezend, grootmoedig en liefdevolle echtgenoot, zoals jij zou zo'n onbetaalbaar geschenk hebben gevonden. Deze Tzena U'reena is zo ontzettend mooi; hoe kan ik je ooit bedanken... "
Oppenheim kreeg helaas een minder enthousiast welkom bij zijn thuiskomst in München. "Een ander stofnest?!" schreeuwde zijn woedende vrouw en gooide het zeldzame antieke boek in een hoek alsof het de krant van vorige week was...
Mevr. Goldzweig was dolblij met haar geschenk vanwege haar respect voor de Tora. Ze zag in het oude boek veel meer dan antiek geïllustreerd perkament, maar als een zinvol erfgoed dat moet worden doorgegeven van generatie op generatie. Haar reactie is de grootste getuigenis van haar liefde voor Hashem en zijn Tora. Mevrouw Oppenheim, aan de andere kant, koesterde op zijn zachtst gezegd veel meer alledaagse en materiële begeerten.
Op dezelfde manier: hoe meer we de vreugde op Simchat Tora voelen en hoe meer we de behoefte voelen om in onze handen te klappen en te dansen, hoe meer we onze pure liefde voor de Tora tonen. Omdat de ziel van een Jood gebonden is aan de Tora, doet vreugde in de Tora vreugde in onze zielen stromen.
Simchat Tora is de barometer van de Jood voor zijn vreugde in het leven. Hoe meer we van Hashem en Zijn Tora houden, hoe gelukkiger we zijn en hoe vuriger we dansen. Mogen wij allen slagen in het bereiken van ware liefde voor de Tora, Amen.
Geschreven door Rabbi Lazer Brody. Vertaald uit het Engels door de webmaster.
Bron: Barometer of Joy
