België
- 1121
- 1370
- Verdrijving der Joden uit Vlaanderen, zij mogen zolang niet geduld worden, totdat zij hun schuld aan de dood van Jezus verzoend hebben.
- Enige Joden in Brabant worden beschuldigd een hostie onteerd te hebben. De beschuldigden worden levend verbrand en alle Joden uit Vlaanderen uitgewezen. Ter herinnering daaraan vierde de christelijke bevolking om de vijftien jaar een feest, waarvan de laatste plaats gevonden heeft in 1820.
Nederland
- 1349
- 1572
- 1590
- 1593
- 1600
- 1615
- 1616
- 1627
- 1636
- 1648
- 1649
- 1656
- 1671
- 1675
- Alle vindbare Joden uit Brabant worden door Hertog Jan III in Brussel collectief terechtgesteld.
- Amsterdamse Joden worden door de Hollandse leiders gevraagd mee te doen aan de opstand tegen Spanje.
- De Zeven Provinciën worden onafhankelijk. In 1579 wordt dit bekrachtigd door de ondertekening van de Unie van Utrecht. De statenbond bestaat uit Gelre, Holland, Zeeland, Friesland, Groningen, Overijssel, Utrecht en Drenthe. Hierdoor komt een migratie opgang van de Marranen uit Spanje en Portugal, om zich in Amsterdam te vestigen.
- Josephus Justus Scaliger, een Frans filosoof, Hugenoot van Italiaanse afkomst, wordt hoogleraar aan de universiteit van Leiden. Hij veroordeelt de Latijnse Bijbelvertalingen en meent dat deze corrupt zijn. Hij prijst een Hebreeuwse studie aan bij de studenten. Uit economische belang, maar ook omdat mensen van Joden kunnen leren, is hij er voor, dat Joden zich in West-Europa kunnen vestigen.
- Ongeveer 2.500 Sefardim en 5.000 Ashkenazim wonen in Amsterdam.
- Op voorwaarde dat er geen gemengde huwelijken tussen Joden en christenen zullen ontstaan, geeft Hugo de Groot (Grotius) toestemming aan de petitie om Joodse asielzoekers uit Spanje en Portugal op te nemen. Driehonderd families komen in Amsterdam terecht en tweehonderd in de provincies. Rabbijn Menasseh Ben Israël is één van de vrienden van Hugo de Groot. De naam Mokum (bijnaam voor Amsterdam) is niet voor niets ontstaan. Mokum is een verbastering van maqom. Maqom geeft een gevoelswaarde aan omdat Amsterdam voor een Jood een veilige plaats is. Amsterdam wordt ook het Jeruzalem van het westen genoemd.
- Rabbijn Isaac Uziël schrijft: "Momenteel wonen de mensen vreedzaam in Amsterdam. Ieder kan zijn eigen geloof belijden, maar mag niet openlijk laten zien dat hij een ander geloof heeft dan de (christelijke) inwoners van de stad."
- De Joden uit Venetië doen een oproep om de Joden in Jeruzalem te helpen. Ze worden vervolgd door Mohammed ibn Faroek. De Hollandse Joden reageren positief en hiermee is het startschot gegeven voor de traditie van de jaarlijkse collectes voor de Joden in Israël.
- De eerder genoemde rabbijn Menasseh Ben Israël, vriend van Hugo de Groot (1615), publiceert het boek ´"Het probleem van de schepping". De invloedrijke humanist Casparus Barlaeus (Caspar van Baerle) heeft hier het voorwoord voor geschreven. Hij schrijft dat de christenen niet het monopolie hebben op vroomheid en dat Joden en christenen als vrienden van God, kunnen samenleven. Ook Caspar is, net als Josephus Justus Scaliger (1593), hoogleraar aan de universiteit van Leiden. Caspar is tevens een Remonstrants predikant geweest. Remonstranten, ook Arminianen genoemd, is een godsdienstige groepering in de Republiek der Verenigde Nederlanden, tijdens het Twaalfjarig Bestand. Zij zijn volgelingen van de Leidse hoogleraar Arminius, die tegenover de strenge predestinatie leer van Calvijn een mildere opvatting heeft verdedigd. De naam Remonstranten is ontleend aan een in 1610 opgesteld protest of " Remonstrantie". Op de Dordtse Synode (1618-1619) werd de leer van de Remonstranten veroordeeld. Meer dan tweehonderd remonstrantse predikanten werden afgezet. Ook Caspar wordt als hoogleraar aan de universiteit ontslagen, nadat men de universiteit heeft gezuiverd van remonstrantse ideeën.
- Onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden middels het Verdrag van Münster.
- In Amsterdam woont het puriteins Britse echtpaar Joanna en Ebenezer Cartwright. Zij sturen een petitie naar de regering van Londen om de verbanningswet van 1290 in te trekken. Tevens verwijzen zij naar de door de profeten voorzegde terugkeer van de Joden naar Israël en zij menen dat Groot-Brittannië en Holland hier een grote rol in zullen spelen. (Zie Engeland 1655).
- De Sefardische filosofische Jood Baruch Spinoza wordt door de Amsterdamse synagoge uitgezet, omdat hij beweert dat de oorsprong van de Tora niet Goddelijk is.
- In Amsterdam wordt de Asjkenazische "Grote Sjoel" geopend.
- De Sefardiem openen op het Jonas Daniel Meyerplein hun Snoge (Esnoge) tegenover de Grote Sjoel.